Spomenik jugoslovenskom automobilskom nasleđu

Zastava 750, poznatiji kao “Fića”, bio je apsolutno najomiljeniji automobil na prostoru nekadašnje Jugoslavije. Ovaj mali putnički automobil se proizvodio u kragujevačkoj Zastavi, po licenci italijanskog Fiata.

Prvi “Fića” u „Zastavi“ proizveden je 18. oktobra 1955, a poslednji primerak je proizveden novembra 1985. U periodu od 30 godina proizvedeno je 923.487 primeraka.

Kao automobil koji je motorizovao posleratnu Jugoslaviju, “Fića” je najznačajniji spomenik jugoslovenskog automobilskog nasleđa. Bio je prevozno sredstvo mnogih porodica u SFRJ. Bio je automobil koji je motorizovao nekadašnju Jugoslaviju.

Verzija 750 iz kolekcije Bratislava Petkovića jedna je od evolucija originalnog dizajna i karakteristična je po svojim „kontra“ vratima i snažnijem motoru od 767 cm³ i 18 kW.

Kada se “Fiat 600” pojavio na Sajmu automobila u Ženevi 1955. godine, označen je kao italijansko posleratno ekonomsko čudo. Prvi fića, proizveden po licenci, proizveden 1955.godine u Kragujevcu imao 767 kubika i samo 29 konjskih snaga. Od 1962. godine počinje proizvodnja “Zastave 750M”, po večini stvari identičnoj “Fiatu 600E”.

U Kragujevcu 1970. počinje proizvodnja “Zastave 750M” sa motorom od 795 kubika, termostatom i zatvorenim sistemom za hlađenje, a posle toga i modela 750S koji se od prethodnika razlikovao samo u nekim sitnicama i volanu preuzetom od “Fiata 126”. “Zastava 750” special nastaje 1979, sa tada moćnim motorom od 22 kilovata koji je omogućio brzinu od 120km/h.

Kruna se desila 1980. godine na Beogradskom sajmu kada je predstavljena “Zastava 850”, u osnovi identičnog dizajna kao njen prethodnik. Pokretao je motor od 843 kubika i 23,4 kilovata, koji joj je omougućio maksimalnu brzinu od 125km/h.